Koronavirüsten Korunma Yolları dediğimizde, haberlerde, gazetelerde, sosyal medyada ve internette dolaşırken onlarca hatta yüzlerce içerik görüyoruz. Bu içeriklerde çok fazla uzun yazılar ve tıbbi terimler olabiliyor. Biz de yazımızda biraz daha sadeleştirilmiş, herkesin maddeler halinde okuyarak anlayabileceği halde sizlere aktarmaya çalışacağız. Bağışıklık sistemimizi nasıl daha güçlü hale getirebileceğimiz, hijyenimize nasıl dikkat edebileceğimiz ve tabii ki devamlı okuduğumuz ve duyduğumuz haberlerden sonra psikolojimizi de nasıl ayakta tutabileceğimiz bir hayli önemli. Gelin yazımızın devamında Koronavirüsten Korunma Yolları üç maddede nasıl oluyor beraber okuyalım.
Koronavirüsten Korunma Yolları için Uzman Tavsiyeleri
Yazımızda Bağışıklık Sistemi kısmında İstanbul Okan Üniversitesi Hastanesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü’nden Uzm. Dyt. Sinem Usuk’un, Hijyen kısmında Dr. Cem Arıtürk’ün ve Koronafobiye karşı yapabileceklerimiz hakkında Dr. Kendirlioğlu’nun yaptıkları açıklamalardan bazılarını bulabilirsiniz.
Bağışıklık Sistemimizi Nasıl Güçlendiririz?
Koronavirüsten Korunma Yolları dediğimizde, diğer hastalıklarda da olduğu gibi aklımıza ilk önce bağışıklık sistemimiz geliyor. Aslına bakacak olursanız, çoğu yerde söylenenin aksine bağışıklık sistemimizin daha güçlü olması gibi bir durum yok. Bağışıklık sistemimizin normal veya düşük olması söz konusu. Mucizevi bir yiyecek veya içecek ile mevcut olandan daha fazla bir koruma mümkün değil.
Bağışıklık sistemimizin ise güçlü kalabiliyor olması, yediklerimizden ve içtiklerimizden geçiyor. Bunun için mümkün olduğunca mevsim yiyeceklerini tüketmemiz gerekiyor. Bağışıklık sitemimiz söz konusu olduğunda ise A, C, E vitaminleri ve çinko minerali bulunuyor. Koyu yeşil yapraklı mevsim sebzeleri ve mevsim meyveleri tercih edilmeli. Bunun yanında parlak turuncu sebzeler ve tabii ki kışın yağlanan ve bize gerekli faydayı sağlayacak olan balık da mümkün olduğunca tüketilmeli.
A vitaminini süt, yumurta, tereyağı, ıspanak, pazı, kış kabağı ve havuç gibi yiyeceklerden gayet güzel bir şekilde temin edebiliriz. C vitaminine geldiğimizde günlük ihtiyacımız olan kadarını iki adet mandalina ile karşılayabiliyoruz. Bunun yerine ise bir adet portakal, bir adet kivi, üç sivri biber tüketerek günlük ihtiyacınızı karşılayabilirsiniz. Kahvaltıda tükettiğiniz üç sivri biber sonrası yiyeceğiniz iki mandalina ile günlük ihtiyacınız üzerine bile çıkabilirsiniz.
Çinko ise kırmızı et başta olmak üzere kabak çekirdeği ve koyu yeşil yapraklı sebzelerde mevcuttur. Yediklerimizin yanında ise içtiklerimiz de bir hayli önemli olduğundan dolayı su tüketimimize de dikkat etmemizde fayda var. Bu dönemlerde normal tükettiğimiz suyun biraz daha fazlasını içmekte fayda var. Ayrıca bilinçsiz yapılacak diyetler bağışıklık sistemimizi düşüreceğinden, bu dönemlerde bu tarz hareketlerden kaçınmakta fayda var. Bu yiyecekleri tüketirken de unutmamamız gereken bir diğer nokta ise yediklerimizin ölçüsü. Siz de mümkün olduğunca abartmadan yemeklerinizi yiyin, unutmayın ki her şeyin fazlası zarar.
Her zaman bu yiyecekleri alacak maddi durumumuz veya vaktimiz olmayabilir. Bu dönemlerde alınacak takviye vitaminler de bağışıklık sistemimizi güçlendirmeye yardım edecektir. Fakat unutmamalıyız ki takviye bile olsa mümkün mertebede bir hekim kontrolünde kullanılması gerekir.
Hijyenimize Nasıl Dikkat Etmeliyiz?
Koronavirüsten Korunma Yolları için bir diğer önemli husus hijyen. Koronavirüsten önce pek fazla ellerimizin nereye temas ettiğinin farkında değildik. Daha öncesinde de önemli olmasına rağmen, bu dönemde daha da kritik öneme sahip oldu. Ellerimizi devamlı olarak bir yerlere sürüyoruz, çünkü yaşamaya devam edebilmek için temasın olması lazım. Teması kesemediğimize göre temas ederken alabileceğimiz birtakım önemleri uygulamamız şart.
Bir yere temas etmeden önce eğer imkânımız varsa ellerimizi yirmi saniye boyunca sabun ile köpürterek yıkamalı ve ardından iyice durulamalıyız. Ellerimizi yıkarken önce avcumuzun içini, sonrasında ellerimizin üstünü ve parmak aralarını, mümkünse parmaklarımızın her birini tek tek ovuşturmalı, baş parmaklarımızı, bileklerimizi ve son olarak da tırnaklarımızın da arasının iyice temizlenmesi için avuç içimize tırnaklarımızı sürterek iyice temizliğiniz sağlamalıyız. Ardından su ile güzelce durulamalıyız. Sonrasında da mümkünse tek kullanımlık kâğıt havlu ile kurulamalıyız. Eğer öncesinde imkânımız yok ise sonrasında mutlaka ama mutlaka bu işlemi gerçekleştirmemiz gerekiyor. Eğer gerçekten su ve sabun kullanamayacağımız bir ortamdaysak, derecesi yüksek bir kolonya ile ellerimizi iyece ovuşturarak temizlemeliyiz.
Sosyal mesafemizi mümkün olduğunca korumalıyız. En az bir metre başkalarından uzak durmalı, hatta imkânımız var ise iki metre uzakta durmalıyız. Hala havalar soğuk olduğundan bizi sıcak tutacak ve dışarıda rahat hareket etmemizi sağlayacak kışlık spor kıyafet tercihi yapabiliriz, eve geldikten sonra da giydiğimiz kıyafetleri doğruca çamaşır makinasına atıp yıkamakta fayda var. Ayrıca gereksiz olarak kullanılacak olan maske ve eldivenler, hastalığın bulaşma riskini arttıracak ve sıkıntı yaratacaktır. Bilinçsiz olarak eldiven ve maske kullanımı yapmamakta da fayda var.
Koronofobiye Dur De!
Koronavirüsten Korunma Yolları sadece fiziksel olarak alacağımız tedbirlerle kalmıyor. Devamlı olarak aynı haberleri duymak, kötü haberleri duymak bizleri zihinsel olarak da yıpratıyor. Bir de bunlara ek olarak sevdiklerinden ve ailesinden uzak olanlar var. Hem tek başına olmak hem de sevdiklerinden uzak olmak aynı anda insanı yıpratan iki etken. Bunun da üzerine sorumluluklarımız, iş hayatı gibi birçok olay ekleniyor.
Bu kadar psikolojik olayın arasında zihnimizi de hazırlıklı ve sağlam tutmamız gerekiyor. Bunun için yapabileceklerimiz arasında başta egzersiz geliyor. Günün yorgunluğu ve stresini kafamızdan atmak için günlük yapılacak olan egzersizler hayati önem taşıyor. Endişe ve kaygılarınızı azaltmanıza fayda sağlıyor. Ardından egzersizin de bir parçası olan düzenli uyku geliyor. Hem fiziksel olarak yorulan vücudumuzu hem de kafamızı dinlendirmemiz için mükemmel bir uyku şart. Alkol ve sigara her zaman söylediğimiz gibi bu dönem içerisinde de uzak durulması gerekenler arasında yer alıyor.
Telefonda ister arkadaşlarınızla isterseniz de aile bireylerinizle, yani sevdiğiniz kişilerle uzaktan görüntülü olarak konuşabilirsiniz. Hem kendinizin iyi durumda olduğunu onlara göstermek, aynı zamanda da onların iyi olduklarından haberdar olmak hem sizin hem de onların ruhsal açıdan daha sakin olmalarını sağlayacak.
Evde kendi kendinize yapacağınız nefes ve gevşeme egzersizleri de zaman zaman ortaya çıkan sinirli, asabi, gergin, tedirgin halinizi üstünüzden atmanızda etkin rol oynayacaktır.
